Mensen hebben altijd naar de hemel gekeken en zich verwonderd en gespeculeerd over wat daar was. Daarom identificeerden de oude volkeren vijf planeten buiten ons zonnestelsel. Als ze zichtbaar waren, gaven ze ze een naam, iets wat de Internationale Astronomische Unie (IAU)1 sindsdien officieel heeft gedaan. Zij verzorgen de naamgeving van de bestaande lichamen die om de zon draaien. Maar dat is niet het enige daarboven.

Het begon in 1957 toen de Sovjet-Unie de Spoetnik 1 lanceerde en de Verenigde Staten met minder dan 4 maanden versloeg. Het verschil is dat het geen natuurlijke maar een kunstmatige satelliet was. Deze hemellichamen blijven niet eeuwig bestaan. Dat betekent dat het aantal satellieten een bewegend doel is, vooral omdat de eigenaars ze voortdurend lanceren.

Dus, hoeveel satellieten zijn er in de ruimte? Volgens de Union of Concerned Scientists (UCS)2 , zijn er momenteel meer dan 4.852 satellieten in de ruimte die alleen al om de aarde draaien. Het totale aantal bedraagt echter ongeveer 7.941.3 De Outer Space Objects Index van de Verenigde Naties houdt deze gegevens bij overeenkomstig het Verdrag van 1974 inzake de registratie van voorwerpen die in de ruimte worden gelanceerd.4

De definitie van een satelliet

Satellieten zijn ofwel natuurlijk ofwel kunstmatig. De maan is een voorbeeld van de eerste groep. De Galaxy-vaartuigen van de Verenigde Staten behoren tot de tweede groep. In de resolutie van de VN staat dat objecten die in de ruimte worden gelanceerd uitsluitend voor vreedzame doeleinden zijn bestemd. De index draagt bij tot verantwoording en transparantie.

Enkele van deze vaartuigen worden kunstmatige satellieten van andere planeten. De Mars Reconnaissance Orbiter bijvoorbeeld draait sinds augustus 2005 in een baan om de Rode Planeet. Deze ruimtesondes verzamelen waardevolle informatie en soms specimens van de objecten waarop zij zich richten. Maar er is meer aan de hand. Laten we wat dieper ingaan op andere prangende vragen, zoals wie de eigenaar is van de satellieten.

Image Credit: 12019, Pixabay

Landen en organisaties die de show leiden

Vijfenzeventig landen hebben ten minste één satelliet. De Verenigde Staten hebben met 2.944 veruit de meeste. China is een verre tweede met 499 vaartuigen. Rusland is derde met 169. Velen gaan ervan uit dat alleen nationale regeringen satellieten lanceren. De werkelijkheid is een ander verhaal. De belangrijkste gebruikers van Amerikaanse vaartuigen en aantallen zijn onder meer:

• Militairen (230)
• Overheid (168)
• Commercieel (2.516)
• Civiel (30)

Enkele van de Amerikaanse militaire exploitanten zijn:

• National Reconnaissance Office (NRO)
• US Air Force
• Aerospace Corporation
• US Air Force Institute of Technology
• Naval Research Laboratory

Image Credit: PIRO4D, Pixabay

Overheidsinstanties zijn onder andere:

• Ministerie van Binnenlandse Veiligheid
• Centrum voor atmosferische wetenschappen, Hampton University/NASA
• Defense Innovation Unit/Cesium Astro
• University of Michigan/NASA Earth Science Technology Office
• Los Alamos National Laboratory

Civiele exploitanten bestaan uit universiteiten en andere onderzoeksinstellingen. Commerciële eigenaren lopen uiteen van bedrijven zoals DirectTV, Globalstar en Starlink tot anderen zoals Amazon. Er bestaan ook multinationale satellieten.

Het doel van een satelliet

De kosten, de naleving en de administratieve rompslomp van de lancering van een satelliet wijzen op een aantal verheven doelen voor deze vaartuigen. De UCS Satellite Database biedt een aantal interessante inzichten in de rol van satellieten in een verscheidenheid van industrieën. Enkele van de typische functies zijn onder meer:

• Aardobservatie
• Ontwikkeling van technologie
• Communicatie
• Ruimte wetenschap
• Optische beeldvorming
• GPS
• Meteorologie

Image Credit: SpaceX-Imagery, Pixabay

Satelliet Classificaties

De database classificeert satellieten aan de hand van verschillende parameters. Vele zijn verkennend van aard, zoals astronomische vaartuigen. Ruimtestations zijn multifunctioneel. Er zijn ook biosatellieten, zoals de Spoetnik 2 met zijn gedoemde hondse passagier, Laika. Vele dienen nuttige doelen, zoals de vele weersatellieten die in de ruimte worden gelanceerd. Sommige zijn proactief, zoals de aardobservatiesatellieten die ten goede komen aanallemaal.

Hoogtebereiken

Satellieten krijgen ook een hoogte toegewezen op basis van hun afstand boven de aarde. Low Earth Orbit (LEO) is 112-1.200 mijl boven de planeet. Door hun relatief korte afstand zijn ze ideaal voor communicatie. Medium Earth Orbit (MEO) is 1.200-22.236 mijl hoog. Door hun hogere uitkijkpunten zijn ze een uitstekende keuze voor GPS.

Geosynchrone omloopbaan (GEO) maakt gebruik van een geocentrische cirkelbaan op een hoogte van 22.236 mijl die overeenkomt met de rotatie van de aarde, waardoor ze een vaste positie hebben. Eigenaren beheren dit type voor bewaking en weersbewaking. Hoge omloopbaan (HEO) beweegt zich meer dan 22.236 mijl boven de planeet. Ze zijn ook geosynchroon voor bewaking van het weer en zonneactiviteit.

Image Credit: PIRO4D, Pixabay

De toekomst van satellieten

Zoals u waarschijnlijk al hebt geraden, is er een dreigend probleem met satellieten. Ook al is ons zonnestelsel uitgestrekt, het is niet de bedoeling om het te vullen met kunstmatige ruimtevaartuigen. Het zou de goede werking ervan voor hun doel kunnen aantasten. Er is ook een risico van schade aan andere satellieten, om nog maar te zwijgen van het puin dat op de aarde valt en de mogelijke gevolgen daarvan.

Wat duidelijk is, is dat het probleem niet zal verdwijnen voordat het erger wordt. Er is geen overeenstemming over hoe de toenemende ruimteafval te beheren. Het kan toekomstige exploratie beïnvloeden, een ontnuchterende waarschuwing van Donald Kessler, een gepensioneerde NASA senior wetenschapper aan het eind van de jaren 1970. De internationale gemeenschap moet een consensus bereiken over het beheer van astronomisch afval.

Laatste gedachten

Satellieten zijn een fascinerend voorbeeld van het bereik van de voortschrijdende technologie. We leven in een veiliger wereld dankzij de weersbewaking en andere voordelen die zij bieden. We zijn meer te weten gekomen over ons heelal en andere planeten in ons zonnestelsel. Het toenemende aantal satellieten vormt echter een uitdaging en een toekomstige bedreiging voor datgene wat zij de mensheid bieden.

De internationale gemeenschap moet prioriteit geven aan het gesprek over het toenemende ruimtepuin. Als er geen actie wordt ondernomen, kunnen bestaande installaties en de veiligheid van de bewoners van de aarde in gevaar komen. De VN-resolutie heeft een extra hoofdstuk nodig om de toekomst van de ruimteprogramma's van alle landen en belanghebbenden te bespreken.

• //www.iau.org/public/themes/naming/
• //www.ucsusa.org/resources/satellite-database
• //www.space.com/how-many-satellites-are-orbiting-earth
• //www.unoosa.org/oosa/en/ourwork/spacelaw/treaties/registration-convention.html
• //dewesoft.com/daq/every-satellite-orbiting-earth-and-who-owns-them
• //www.ucsusa.org/media/11492
• //www.smithsonianmag.com/smithsonian-institution/sad-story-laika-space-dog-and-her-one-way-trip-orbit-1-180968728/
• //www.space.com/29222-geosynchronous-orbit.html
• //www.scientificamerican.com/article/space-junk-removal-is-not-going-smoothly/

Uitgelichte afbeelding: SpaceX-Imagery, Pixabay